گزارش از: رادیو دری
شرکت کنندگان:
چمن شاه اعتمادی کارشناس سیاسی و عضو پارلمان افغانستان
داکتر سید وحید ظهوری حسینی کارشناس و عضو موسس بنیاد علمی-فرهنگی کوثر ***************************************************
رئیس جمهوری افغانستان پیشتر با تقدیر از کار کمیته رسیدگی به دوسیه زندانیان بگرام، اعلام کرد که این زندان پس از این مانند سایر زندانهای کشور از سوی وزارت داخله اداره خواهد شد.
مسوولیت زندان بگرام قبلاً از نیروهای امریکایی گرفته شده بود اما گفته میشد که هنوز مسوولیت نگهداری تعدادی از زندانیان خطرناک با امریکاییهاست.
دفتر مطبوعاتی ریاست جمهوری افغانستان گفته است که این تصمیم در نشست با شماری از مقامهای ارشد حکومتی به ریاست آقای کرزی در کابل اعلام شد.
اعضای این جلسه تصریح کرده اند که کمیته بررسی و رسیدگی به دوسیه زندانیان بگرام امور محوله خود را با روحیه وطن دوستی و استقلال انجام داده و از حقوق و آزادیهای مردم دفاع نموده اند و از همین رو کارهای انجام شده توسط این کمیته قابل قدر است. اعضای این نشست تاکید کردند که نیروهای خارجی حق انجام عملیات، دستگیری افغانها و داشتن زندان را در خاک افغانستان ندارند.
واگذاری مسوولیت زندان بگرام به وزارت داخله افغانستان چه تاثیری در روند نگهداری زندانیان خواهد داشت؟
)اعتمادی(
"آرزوی همه افغانها این است که همه امورات کشورشان توسط خودشان مدیریت و انجام شود. اداره زندان بگرام هم یکی از این آرزوها بود. اما متاسفانه نگرانیهایی نسبت به تواناییهای نیروهای افغان در بدست گرفتن زندان بگرام وجود دارد. عدم وجود ظرفیتهای لازم و همچنین مشکلات اداری نیز از دیگر مشکلات است. اگر زمان تحویل زندان بگرام از نیروهای امریکایی به افغان به تاخیر بیافتد بهتر خواهد بود. اما همچنان خواهان تحویل مسئولیتهای زندان بگرام بصورت مستقل توسط نیروهای افغان هستیم"
سپردن مسوولیت زندان بگرام به وزارت داخله افغانستان چه حسنی خواهد داشت و چه شد که امریکاییها مجبور شدند مسوولیت این زندان را به دولت افغانستان بسپارند؟
(ظهوری)
"در ابتدا آرزو میکنم که امنیت افغانستان توسط خود افغانها تامین و دست خارجیها از این مسائل کوتاه شود. تحویل زندان بگرام از سوی امریکاییها برای آنها مسئله خوشایندی نبود. آنها نمی خواستند تمام مسئولیتها به افغانها سپرده شود به این دلیل که همچنان به اقدامات خودسرانه خودشان در بازداشت و شکنجه افراد ادامه دهند. مقاومت رئیس جمهور افغانستان در برابر فشارهای امریکا برای امضا پیمان امنیتی و همچنین انتخابات پیش رو باعث شد تا امریکا مسئولیت زندان بگرام را به افغانها واگذار کند."
مسوولین دولت افغانستان گفته اند که دیگر نیروهای خارجی حق عملیات، دستگیری افغانها و داشتن زندان در خاک این کشور را ندارند. آیا این مساله آنگونه که خواست افغانهاست به زودی محقق خواهد شد؟
(اعتمادی)
"تمامی خواستههای مردم که بر مبنای منافع ملی، تمامیت ارضی و حاکمیت ملی باشد باید محقق شود. متاسفانه نیروهای امنیتی تا هنوز نیازهای امنیتی مردم افغانستان را برآورده نکرده است در صورت تحقق چنین مسئلهای مطمئنا هیچ تبعه افغانستان راضی به تحمل حضور خارجیها در افغانستان نخواهد شد. امیدواریم که دولتمردان افغانستان به این حد از خودکفایی در تامین امنیت افغانستان برسند که بتواند امور امنیتی این کشور را اداره کنند. این مسئله باعث کاهش هزینههای مادی و معنوی هم خواهد بود. "
برخی از کارشناسان مانند آقای اعتمادی بر این نظر هستند که چون هنوز نیروهای افغان از ظرفیت و توان لازم برخوردار نشده اند بهتر است که تا مدتی دیگر هم بعضی از مسوولیتها با نیروهای خارجی باشد. نظر شما در این رابطه چیست؟:
(ظهوری)
"اظهارنظر در مورد اینکه هنوز نیروهای امنیتی توانایی تامین امنیت را ندارند جای تعجب و تامل دارد. در طول 12 سال گذشته نیروهای خارجی از جمله امریکاییها سعی کردند تا نیروهای امنیتی افغان از توانایی و امکانات لازم برخوردار نباشند تا بتوانند مسئولیتهای امنیتی را به عهده بگیرند. ممکن است در آینده مشکلاتی وجود داشته باشد اما افغانستان مجبور است این مشکلات را تحمل کند تا بتواند متکی به خود باشد. افغانستان امروز میتواند در سایه استقلال به خودکفایی برسد. اخیرا بر سر آزادی زندانیان از زندان بگرام اختلافات زیادی بین مقامات افغانستان و امریکا بوجود آمد و امریکاییها به این نظر هستند که افغانها صلاحیت لازم را در این باره ندارند. ما باید این صلاحیتها و شایستگیها را در خود ایجاد کنیم."
مسوولیت زندان بگرام در نهایت به افغانها سپرده شده است. اما دولت کابل و سازمانهای ذیربط بین المللی چه اقداماتی باید انجام دهند تا مانند گذشته در گوشه و کنار افغانستان نیروهای خارجی اقدام به دستگیری مردم و ایجاد زندان نکنند؟:
(اعتمادی)
"بقای حضور نیروهای خارجی در افغانستان مبتنی بر ایجاد شرایط و چارچوب خاص است در غیر اینصورت حضور آنها پرچالش خواهد بود. با توجه به اینکه زمان حضور نیروهای خارجی در افغانستان رو به پایان است یقینا تعهدات آنها از جمله عملیات نظامی، بازداشت افراد و مداخلاتی که انجام میدادند در افغانستان کاهش یافته است."
دولت افغانستان چه اقداماتی را باید روی دست بگیرد تا تحرکات و اقدامات نیروهای خارجی در گوشه و کنار این کشور با محدودیت مواجه شده و از بین برود؟
(ظهوری)
"دقت عمل و نظارت کافی میتواند به اشراف کامل دولت بر مسائل کمک کند. همکاری مردم با دولت هم باعث خواهد شد تا حاکمیت دولت گسترش یابد و نفوذ خارجیها کاهش پیدا کند. خارجیها سعی دارند تا در امور دولت افغانستان مداخله کنند اما دولت افغانستان میتواند با کمک مجامع بین المللی قانون را در این کشور اعمال کند تا جلو نفوذ خارجیها را بگیرد."
مسئلهای که باعث نگرانی برخی نهادها و کارشناسان بوده این است که دولت کابل بدون توجه به سوابق و دوسیههای بعضی از زندانیان که از آنها به عنوان زندانیان خطرناک یاد میشود، اقدام به آزادی آنان کرده است. چه مسائلی باید در این رابطه مورد توجه قرار بگیرد؟
(اعتمادی)
"دلیل اصلی اینکه زمان تحویل دهی زندان بگرام به تاخیر بیافتد این است که ظرفیتهای لازم برای نگهداری این زندان از سوی نیروهای امنیتی ایجاد شود و از سوی دیگر دوسیههای زندانیان در نزد مسئولین جدید روشن شود تا تصمیمات درستی درباره سرنوشت آنها گرفته شود و از خطا و اشتباه جلوگیری به عمل آید. یکی از این اشتباهات آزادی برخی از زندانیان خطرناک است. بازداشت این زندانیان هزینههای زیادی را برای مردم افغانستان تحمیل کرده اند و ممکن است که آزادی آنها بدون اینکه بررسیهای دقیق در مورد دوسیههایشان انجام شده باشد هزینههای بیشتری را برای مردم افغانستان تحمیل نماید. کمی تامل در این زمینه تا تکمیل شدن ظرفیتهای امنیتی و قضایی مطمئنا به نفع مردم افغانستان خواهد بود."
اینکه کنترل زندانهای افغانستان کاملاً در اختیار دولت این کشور قرار بگیرد چه تاثیری در تحکیم حاکمیت ملی این کشور خواهد داشت؟
(ظهوری)
"حاکمیت فعلی در افغانستان ممکن است در این مورد دچار اشتباهاتی شود. اما عهده دار شدن زندان بگرام توسط حکومت افغانستان باعث خواهد شد تا این زندان بهتر اداره شود. دولت افغانستان میتواند از نهادهای با صلاحیت داخلی از جمله مجامع علمی و دانشگاهی در این زمینه کمک بگیرند. هیچ کشوری نمی تواند در کشور دیگر زندان داشته باشد. اگر زندان بگرام در اختیار دولت افغانستان باشد یقینا این کشور یک گام دیگر به سوی استقلال برخواهد داشت."
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/1400